FETS – Finançament Ètic i Solidari erakundeko behatokiak egindako Finantza Etikoen Barometro berriaren arabera, 2024an finantza etikoen erakundeek energiaren sektoreko 326 proiektu finantzatu zituzten, energia berriztagarrien, mugikortasun jasangarriaren eta komunitate energetikoen ekimenak barne. Guztira, 300 milioi euro inguru bideratu dira esparru horretara. Txostenak sektorearen egoera eta bilakaera deskribatzen ditu 2008tik, eta irizpide jakin batzuk betetzen dituzten 32 finantza-erakunderen datuak aztertzen ditu –bankuak, kreditu-kooperatibak eta aseguru-etxeak–. Irizpide horiek dira, besteak beste, giza edo ingurumen-eskubideak urratzen dituzten proiektuak baztertzea, eragin positiboa duen ekonomia errealarentzako kreditua lehenestea, gardentasuna eta parte-hartzea.

Energia eraldatzailearekiko konpromisoa

Ikerketa Bartzelonako La Bordeta Komunitate Energetikoan aurkeztu zen, trantsizio energetikoan oinarritutako ikuspegia indartuz. Banku handiak hedapen fosileko proiektuak finantzatzen eta konpromiso klimatikoei uko egiten jarraitzen duen bitartean, finantza etikoek energia garbiekiko konpromisoari tinko eusten diote, dimentsio soziala galdu gabe. “Trantsizio energetikoa energia-iturrien ordezkapen gisa ez ezik, eredu ekonomiko eta soziala eraldatzeko aukera gisa ulertzen duten proiektuak bultzatzen dira”, adierazi zuen FETSeko presidente Jordi Rojasek.

Laguntza horrek askotariko proiektuak dakartza: energia ekoiztea eta merkaturatzea, deskarbonizaziora bideratutako beste batzuk, mugikortasun jasangarria edo herritarrek parte hartzeko formulak, hala nola komunitate energetikoak. Ia milioi bat euroko batez besteko zenbatekoarekin, proiektu bakoitzeko kreditu-bolumen handiena duen sektorea da, Barometroaren azterketaren arabera. La Palmako Energía Bonita komunitate energetikoko Nuria Albet Torresen ustez, “maileguak hasierako inbertsio handia egiteko aukera eman zigun, eta, behin martxan jarrita, proposamenaren bideragarritasuna erakustekoa, jende gehiago erakarri eta hazkundea bizkortzeko”.

Sektore finkatua eta egonkorra

2025eko Finantza Etikoen Barometroaren datuek joera egonkorra eta finkatua erakusten dute, eta hori sektorearen heldutasunaren isla da. Finantza-erakunde etikoetan 2.411 milioi euro aurreztu dira, hau da, azken hamarkadan % 60 igo da. Hainbat erakunderekin lotutako pertsonak 193.000 inguru dira; hazkundea iraunkortu egin da kopuru horri dagokionez, zenbait urtetan beherakada txiki bat izan ondoren. Bestalde, 1.921 proiekturi emandako maileguen bolumena 1.900 milioi eurotik gorakoa izan zen; hala, duela hamar urteko datuak 2,5 aldiz biderkatu dira.

Barometroak, gainera, aseguru etikoen sektoreari buruzko atal bat du, EthSI zigilu europarrarekin ziurtatutako artekaritza, mutualitate eta konpainiak biltzen dituena. 2024an, erakunde horiek 4,07 milioi poliza baino gehiago kudeatu zituzten, 1.394 milioi euroko primekin, hau da, Espainiako aseguru-sektorearen bolumenaren % 1,86. Dokumentuak azpimarratzen du aseguruen etikoen sektoreak trantsizio energetikoko proiektuekin ere laguntzen duela, behar berrietara egokitutako irtenbideak eskainiz.

Aseguru etikoen sektoreak trantsizio energetikoko proiektuen alde ere egiten du, eta haien beharrei erantzunak eskaintzen dizkie. Balenyà Sostenible ekimeneko Ramon Roigen arabera, «ohiko aseguru-etxe askok mesfidati hartu zuten energia-komunitateek dakarten paradigma-aldaketa, arrisku berriak identifikatzen baitzituzten eta ez baitzuten produktu egokirik eskaintzen. Aldiz, gure aseguru etikoen artekaritza inplikatu egin zen, gure errealitatera egokitutako soluzioak lortu arte».