Madrilgo txoko batean, Hortaleza auzoan, eskuekin oihalak josteaz gain, istorioak berreraikitzen dituen tailer bat dago. Espazio horretan, Soulem-ek –gizarte konpromisotik sortutako gizarteratze-enpresa bat– mina diseinu bihurtzen du, eta zaurgarritasuna, berriz, autonomia. Ez da fabrika bat, erresilientzia-eskola bat baizik.

Soulem Asociación Entre Mujeres erakundearen lanetik sortu zen. 1999az geroztik, erakunde horrek bazterketa-egoeran dauden emakumeei laguntzen die: migratzaileak, indarkeria matxistatik bizirik atera direnak zein laguntza-sarerik ez dutenak. 2010ean, laguntza hori elkartasunezko keinu bat izatetik haratago iritsi zen: gizarteratzeko enpresa gisa instituzionalizatu zen, eta behar dutenentzako benetako enplegua sortzen hasi zen.

Soulem-en proposamena ez da “lana ematera” mugatzen; askoz haratago doa. Soulem-en ereduak harrera emozionala, artisau-prestakuntza eta enplegagarritasun duina integratzen ditu, emakumeei konfiantza, segurtasun ekonomikoa eta beren bizitzari buruz erabakitzeko aukera ematen dien prozesu eraldatzaile baten esparruan.

Kanpotik, beharbada, ondo diseinatutako lanpara-pantailak, ehun paregabeak zein apaingarriak ikus daitezke. Hala ere, historiaren berri duenak badaki pieza horietako bakoitza prozesu paziente, gizatiar eta sakonki etiko baten emaitza dela.

Hemen lanak ez du esplotatzen, zaindu egiten du.

Soulem-ek langileen eskubideak bermatzen dituzten lan-kontratuak eskaintzeaz gain, laguntza pertsonalizatua eta gune seguru bat eskaintzen ditu. Berriro ere konfiantza izaten ikasteko gune bat. Berriro hasteko gune bat. Onura ekonomikoa giza onuraren mende dagoela aitortzen duen eredu bati jarraitzen dio, eta gizarte ekonomia eta ekonomia solidarioa izatera irits daitekeenaren adibide bizia da.

Bilduma bakoitzean diseinua dago, bai, baina baita jasangarritasuna ere: material birziklatuak, ehun organikoak, eskala txikiko ekoizpena. Soulem-ek erakusten digu modu arduratsuan ekoitzi daitekeela, edertasunari eta bideragarritasun ekonomikoari uko egin gabe. Horren bidez, baliabideen eta pertsonen ustiapenean oinarritutako ekoizpen- eta kontsumo-eredu nagusiak ere zalantzan jartzen ditu.

Soulem-eko tailerrera iristen diren emakumeek istorio propioa izan ohi dute: beldurra, ziurgabetasuna, isolamendua. Eta Soulem-en, berriz, komunitatea, prestakuntza eta etorkizuna aurkitzen dituzte. Askok ez dakite josten iristen direnean, baina hilabete batzuk geroago, teknikak menderatu, eskaerak kudeatu eta prozesuak gidatzen dituzte. Eta, garrantzitsuena: autonomia berreskuratzen dute.

Soulem ez dago bakarrik. Ekimenen sare zabalago baten parte da, eta Fiare Banca Eticak, esaterako, ekonomia pertsonen zerbitzura jartzearen alde egiten du. Ekimen horietan, “inpaktua”, “balioa” edo “itzulera” hitzak ez dira eurotan neurtzen, eraldaketan, justizian eta ekitatean baizik.

Saltzen den lanpara bakoitzak, jantzi bakoitzak, enkargu korporatibo bakoitzak berekin darama mugak gainditzeari lotutako istorio bat, axolagabekeriaren aurkako erresistentzia-ekintza bat eta beste eredu ekonomiko bat posible dela erakusteaz gain, martxan dagoela baieztatzen du.

Soulem-en atzean María Luisa Fresno eta haren alaba Macarena López‑Cordón daude, konpromisoa ekintza eta enpatia egitura bihurtzen jakin duten bi emakume. Maria Luisak, sortzaile eta lehendakariak, emakumeei berriz hasteko aukera emango zien leku batekin amets egin zuen, eta amets hori martxan jarri zuen. Macarenak, zuzendari nagusi gisa, egunero eusten dio ondare horri, begirada arretatsuz eta hurbiletik kudeatuz, emakume orok berreraikitzeko espazio duina merezi duela uste baitu.

Soulem eta antzeko proiektuak babestea enpresa egiteko beste modu bat babestea da: bizitzan, zaintzan eta eskubideetan zentratua. Dena erosi eta saltzen ez duen merkatu baten alde egitea da, non balioa lan duinaren bidez sendatzen ikasi duten eskuekin josten den.

Izan ere, azkenean, Soulem-en argia sortzen duena lanpara bat ez ezik, berriro ere bere buruarengan sinesten duen emakume baten bizitza da.

www.soulem.org