Entrevista a Albert Gasch responsable de Relacións Asociativas en Fiare Banca Etica
Que distingue un banco cooperativo como Fiare Banca Etica dunha entidade bancaria convencional?
En primeiro lugar, distínguense porque un banco como Fiare Banca Etica pon toda a súa actividade ao servizo da xustiza e a equidade. En definitiva, á transformación social, sendo o beneficio un instrumento para lograr eses obxectivos. Un banco tradicional prioriza os beneficios económicos por encima de calquera outro obxectivo. Un banco como Fiare Banca Etica constrúese desde a cidadanía e as organizacións da economía social e solidaria, e do terceiro sector, cunha gobernanza ampla e cooperativa. Un banco tradicional faino desde as oligarquías financeiras ou outros centros de poder, en xeral sendo gobernado por moi poucos e no seu propio interese.
Un banco como Fiare é transparente e rende contas ante as persoas socias e a sociedade. Un banco tradicional é opaco e non permite coñecer moitos aspectos da súa actividade.
Cal é o papel das persoas socias dentro de Fiare Banca Etica?
As socias teñen un papel fundamental en Fiare Banca Etica. Participan na vida do banco en diversos espazos e procesos. Por exemplo, no momento de dar un crédito realizan unha análise socioambiental da entidade que o solicita. O modelo de Fiare Banca Etica é unha interrelación entre unha estrutura profesional e unha estrutura social que leva á práctica a idea de xestión participativa e democrática.
Cales son as principais motivacións que levan ás persoas a asociarse?
A idea de que desde o económico, e neste caso a través da entidade bancaria, existe un inmenso poder para condicionar e construír sociedades mellores. As persoas que se asocian a Fiare Banca Etica fano porque saben que cos seus aforros están contribuíndo a xerar sociedades onde os dereitos das persoas e o coidado do planeta son prioritarios.
Que valores do cooperativismo están máis presentes na actividade do banco?
Os valores do cooperativismo son transversais a toda a actividade do banco. Desde o momento en que cada socia é un voto, á marxe do capital achegado. Isto permite que os seus principais órganos sociais e de goberno, como o consello de administración, sexan elixidos directa e democraticamente pola súa base social. Doutra banda, as persoas socias organízanse a través de Portadores de Valor, que son suxeitos políticos e recoñecidos dentro do banco que interveñen tanto a nivel interno en aspectos da gobernanza do banco coma a nivel externo, axudando ao seu desenvolvemento e consolidación.
Os valores do cooperativismo están presentes tamén na estrutura profesional, onde se promove un liderado cooperativo coas persoas traballadoras, xerando ambientes onde o Responsable escoita os equipos de traballo e “déixase influír” por eles.
Cales son os principais desafíos de xestionar unha entidade financeira baixo un modelo cooperativo?
O modelo cooperativo supón beneficios para calquera entidade. Desde o punto de vista da organización das persoas socias, no caso de Fiare supón contar con todo o valor das achegas das persoas socias e a súa contribución a unha mellor gobernanza, así como un compoñente de control social á nosa actividade. Desde o punto de vista das persoas traballadoras, a xestión cooperativa supón un maior aproveitamento do talento das persoas, promovendo unha intelixencia colectiva capaz de xerar máis e mellores resultados que a mera suma individual de persoas. Doutra banda, a nosa xestión cooperativa promove un crecemento capilar e unha gobernanza ampla, con moitos fornecedores de capital, a maioría de pequenas cantidades. Un capital que non reparte dividendos, o que pode supoñer unha certa dificultade en conseguir un crecemento rápido da organización, pola dificultade da súa captación. Con todo, iso compénsase pola solidez deste crecemento, pola autonomía que se xera na entidade, pola súa capacidade de agregación de persoas e entidades, e pola súa lexitimidade ética, ao ser un banco de todos e todas.
Cales son as estratexias para atraer novas persoas e organizacións socias?
Hai que combinar as formas clásicas de participación de Fiare Banca Etica, que forman parte da nosa cultura, con outras formas de participación capaces de atraer segundos círculos de participación –persoas ou entidades non tan militantes ou próximas ao banco.
Isto conséguese con estratexias como xerar espazos de participación acolledores, e fáciles de entrada e saída. Doutra banda, promovendo unha participación máis flexible, xa sexa temporal ou por proxectos. Outra estratexia é impulsar unha participación adaptada aos novos tempos, que teña en conta a diversidade de canles existentes para participar e os distintos intereses dos grupos que participan. Por exemplo, os menores de 35 anos, as persoas xurídicas de distinta dimensión, ou a participación das mulleres -cuxa presenza nos GIT (Grupo de Iniciativa Territorial) é un dos obxectivos do novo Plan Estratéxico. A participación debe buscar un equilibrio entre aquilo que lle interesa ao banco, con aquilo que lle interesa ao que participa –un equilibrio que non sempre se conseguiu.
